22 Ιουλ 2019

Ανοικτή Δημόσια Διαβούλευση σχετικά με το Περιφερειακό Σχέδιο για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ) Περιφέρειας Ιονίων Νήσων


Την Τρίτη 16/07/2019 και ώρα 9:30 π.μ. στην αίθουσα «Σπύρος Δένδιας» του Εμπορικού Επιμελητηρίου Κέρκυρας πραγματοποιήθηκε ημερίδα στο πλαίσιο  της κατάρτισης του Περιφερειακού Σχεδίου για την Προσαρμογή στην Κλιματική Αλλαγή (ΠεΣΠΚΑ) για τα Ιόνια Νησιά που χρηματοδοτείται από το Ε.Π. «Ιόνια Νησιά 2014-2020. Κατά τη διάρκεια της ημερίδας, παρουσιάστηκαν από τον ανάδοχο μελετητή 13 τομείς που επηρεάζονται από την Κλιματική αλλαγή στα Ιόνια Νησιά, τους οποίους  περιλαμβάνει το Προσχέδιο Προσαρμογής στη Κλιματική Αλλαγή. Οι παριστάμενοι φορείς και πολίτες, μεταξύ των οποίων παρευρίσκονταν και υπάλληλοι του Φορέα διαχείρισης  προστατευόμενων περιοχών Καλαμά- Αχέροντα-Κέρκυρας, εξέφρασαν τις απόψεις και παρατηρήσεις τους επί του Προσχεδίου στο πλαίσιο της διαβούλευσης η οποία και συνεχίζεται.




17 Ιουλ 2019

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΑΠΟΙΚΙΑΣ ΤΩΝ ΕΡΩΔΙΟΜΟΡΦΩΝ ΣΤΗ ΝΗΣΟ ΠΡΑΣΟΥΔΙ 2019


Για 8η συνεχόμενη χρονιά πραγματοποιήθηκε φέτος η ετήσια καταμέτρηση των φωλιών των ερωδιόμορφων που φιλοξενεί η νήσος Πρασούδι, στο ΝΔ τμήμα του δέλτα Καλαμά (Ηγουμενίτσα). Πρόκειται για ένα μικρό νησί με χαμηλή μεσογειακή θαμνώδη βλάστηση, στο οποίο φωλιάζει ένας μεγάλος αριθμός ερωδιών όπως Λευκοτσικνιάς (Egretta garzetta), Γελαδάρης (Bubulcus ibis), Χαλκόκοτα (Plegadis falcinellus) και Κρυπτοτσικνιάς (Ardeola ralloides) ερωδιοί οι οποίοι προστατεύονται από ευρωπαϊκά και εθνικά καθεστώτα προστασίας. Η Νήσος Πρασούδι ανήκει μαζί με τον Υγρότοπο Εκβολών Καλαμά στο δίκτυο προστατευόμενων περιοχών Natura 2000 (GR2120005) και αποτελεί περιοχή χωρικής αρμοδιότητας του φορέα διαχείρισης.
Η διαδικασία της απογραφής περιλαμβάνει την άφιξη στη νήσο Πρασούδι δια της θαλάσσιας οδού μέσω φουσκωτού σκάφους του φορέα διαχείρισης και την καταμέτρηση φωλιών, νεοσσών και αυγών πάνω στα δέντρα που βρίσκονται κυρίως στην κεντρική πλευρά του νησιού. Για να επιτευχθεί η μικρότερη δυνατή όχληση των ερωδιών, μειώνοντας τον χρόνο παραμονής πάνω στο νησί, η μέτρηση γίνεται τις πρώτες πρωινές ώρες από τρεις ομάδες των 2 ατόμων, καταμετρώντας η κάθε μια, συγκεκριμένη πλευρά του νησιού.
Στο πλαίσιο μιας ευρύτερης έρευνας για την χαλκόκοτα στην Ευρώπη που ξεκίνησε το 2018, πραγματοποιήθηκαν και δακτυλιώσεις νεοσσών Χαλκόκοτας στη νησίδα Πρασούδι από το Ινστιτούτο Δασικών Ερευνών με τη συνδρομή του προσωπικού φύλαξης του φορέα διαχείρισης. Τοποθετήθηκε μεταλλικό δακτυλίδι στο δεξί πόδι και πλαστικό στο αριστερό. Το πλαστικό δακτυλίδι είναι λευκό και έχει χαραγμένο έναν τετραψήφιο, μαύρο, μοναδικό κωδικό για κάθε άτομο. Οι κωδικοί των δακτυλιδιών που τοποθετούνται στην Ελλάδα αρχίζουν από "0C.". Αν και κοσμοπολίτικο είδος η Χαλκόκοτα, ελάχιστα έχει μελετηθεί μέχρι σήμερα σε ολόκληρο τον κόσμο. Συνολικά, δακτυλιώθηκαν 11 νεοσσοί χαλκόκοτας με καταγραφή στοιχείων όπως, βάρος, μήκος και πλάτος ταρσού, μήκος φτερού κλπ.
Στόχος της δακτυλίωσης είναι ο μετέπειτα εντοπισμός των ατόμων, ώστε να αποκαλυφθεί η μεταναστευτική διαδρομή και ο τόπος διαχείμασής τους.
«Οι χαλκόκοτες χαρακτηρίζονται από πολλούς ιδιαίτερα πουλιά μιας και φημολογείται ότι αυτά είναι τα πουλιά που, σύμφωνα με το μύθο, έφεραν την καταστροφή γύρω από τη Λίμνη Στυμφαλία μέχρι να εξολοθρευθούν από τον Ηρακλή στον 6ο του άθλο!»
Για το 2019, το σύνολο των φωλιών φέτος αυξήθηκε στις 558 φωλιές από τις οποίες 136 ανήκουν σε χαλκόκοτες, 311 σε λευκοτσικνιάδες και 110 σε γελαδάρηδες. Σε λίγες φωλιές υπήρχαν ακόμα αυγά ενώ σε άλλες, νεοσσοί διαφόρων ηλικιακών ομάδων αλλά και νεαρά πουλιά που πετούσαν ήδη. Οι περισσότερες φωλιές (31) που καταγράφηκαν σε ένα δέντρο ανήκαν σε λευκοτσικνιάδες (26) και χαλκόκοτες (5). Με τη βοήθεια τηλεσκοπικού βραχίονα με καθρέπτη καταμετρήθηκαν όλοι οι νεοσσοί ή/και τα αυγά κάθε φωλιάς, με αποτέλεσμα την καταγραφή 1005 νεοσσών συνολικά από όλα τα είδη. Αξίζει να αναφερθεί η εκ νέου παρατήρηση φωλιάς κρυπτοτσικνιά πέντε έτη μετά. 





Τέλος, σε σύγκριση με το 2018 αυξημένη ήταν η εύρεση νεκρών ατόμων (νεοσσοί/ενήλικα) χαλκόκοτας συμβάν όχι σπάνιο σε μικτές αποικίες ερωδιών (SOVRANO, Lorena Vanesa et al. Inusual mortandad de pichones y juveniles de Garza Bruja Nycticorax nycticorax (Ardeidae) en una nueva colonia nidificante en el centro de Argentina. Caldasia, [S.l.], v. 41, n. 2, p. 257-267, jul. 2019. ISSN 2357-3759).


Καταμετρήθηκαν συνολικά 111 δέντρα, στη πλειονότητά τους αγριελιές (Olea europaea). Οι άδειες φωλιές – κυρίως λευκοτσικνιάδων αλλά και χαλκοκοτών – είναι στο σύνολό τους 54, γεγονός πιθανόν λόγω της αποχώρησης των νεαρών ατόμων έτοιμων για πτήση. Ωστόσο, παρατηρήθηκαν και κενές φωλιές (χωρίς σπασμένα αυγά εντός ή εκτός της φωλιάς) ή χαλασμένες φωλιές από καιρικές συνθήκες. Συγκριτικά με το 2018, οι περισσότερες φωλιές ήταν και για φέτος αυτές των λευκοτσικνιάδων (311), σχεδόν διπλασιάστηκαν των γελαδάρηδων (110) και σταθερές παραμείναν της χαλκόκοτας (136). Στο γράφημα 1 απεικονίζεται μικρή αύξηση στις φωλιές λευκοτσικνιά, μικρή αύξηση στις φωλιές χαλκόκοτας και μεγάλη αύξηση σε εκείνες του γελαδάρη. Συμπερασματικά (γράφημα 2), είχαμε μια αύξηση 12,8% περίπου στο σύνολο των φωλιών για το 2019 (558) σε σχέση με τον συνολικό αριθμό το 2018 (495).




Η καταμέτρηση των φωλιών των ερωδιόμορφων στη Νήσο Πρασούδι πραγματοποιείται ετησίως από τον Φορέα Διαχείρισης Καλαμά- Αχέροντα- Κέρκυρας και ειδικότερα για τη φετινή χρονιά στις μετρήσεις συμμετείχαν από το επιστημονικό προσωπικό οι βιολόγοι κ. Ε. Συντιχάκη και κ. Δ. Βόγγολη, από το προσωπικό φύλαξης οι κ. Χ. Διαμάντης και κ. Κ. Κόντος και από το προσωπικό ενημέρωσης η κ. Μ. Παπαγιάννη για την φωτογραφική και βιντεοληπτική κάλυψη.

4,5 εκατ. ευρώ για την προστασία της ορνιθοπανίδας – Εκδόθηκε η προκήρυξη του Μέτρου 10.1.1

Εκδόθηκε η προκήρυξη του Μέτρου 10.1.1 «Προστασία της Ορνιθοπανίδας» που προσφέρει ενίσχυση έως 17, 6 ευρώ το στρέμμα σε καλλιεργητές ζωοτροφών και οσπρίων και έως 4,2 ευρώ σε καλλιεργητές χειμερινών σιτηρών, για να αφήσουν τουλάχιστον το 10% της έκτασής τους ασυγκόμιστο. Η υποβολή αιτήσεων στήριξης πραγματοποιείται κατά το διάστημα από 26 Αυγούστου 2019 έως και 25 Σεπτεμβρίου 2019.

Η δράση θα εφαρμοστεί στις γεωργικές εκτάσεις των Ζωνών Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) (Special Protected Areas, SPAs) της χώρας, όπως έχουν οριστεί από της Ελλάδα σύμφωνα με τις κατευθύνσεις της Οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 2009/147/EC περί της διατηρήσεως των αγρίων πτηνών και στις γεωργικές εκτάσεις των Δημοτικών και Τοπικών Κοινοτήτων που έστω και ένα τμήμα τους περιλαμβάνεται σε Ζώνη Ειδικής Προστασίας
Προϋπολογισμός
Η Δημόσια Δαπάνη της παρούσας πρόσκλησης ανέρχεται σε τέσσερα εκατομμύρια πεντακόσιες πενήντα χιλιάδες ευρώ (4.550.000€) και συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ).
Ύψος ενίσχυσης
Μακεδονία Θράκη: Σιτηρά (χειμερινά) 4,2 ευρώ το στρέμμα, Σανοδοτικά φυτά και ψυχανθή 17,6 ευρώ το στρέμμα
Θεσσαλία: Σιτηρά (χειμερινά) 3,4 ευρώ το στρέμμα, Σανοδοτικά φυτά και ψυχανθή 14,3 ευρώ το στρέμμα
Υπόλοιπες περιφέρειες: Σιτηρά (χειμερινά) 3,5 ευρώ το στρέμμα, Σανοδοτικά φυτά και ψυχανθή 14,3 ευρώ το στρέμμα
Δικαιούχοι
Δικαιούχοι της δράσης μπορούν να κριθούν γεωργοί, φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή ομάδες αυτών, οι οποίοι είναι κάτοχοι γεωργικής έκτασης.
Επιλεξιμότητα εκμετάλλευσης
Προκειμένου να ενταχθούν στη δράση, τα αιτούμενα προς ένταξη αγροτεμάχια πρέπει να πληρούν τα παρακάτω κριτήρια επιλεξιμότητας:
  1. να είναι δηλωμένα στην Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης (ΕΑΕ) έτους 2019 του ενδιαφερόμενου
  2. να βρίσκονται εντός Ζωνών Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ)
Γενικές δεσμεύσεις
Οι δεσμεύσεις των δικαιούχων είναι πενταετούς διάρκειας και εκκινούν από 01/10/2019, με πρώτη αίτηση πληρωμής την ΕΑΕ 2020.
Οι δικαιούχοι της δράσης δεσμεύονται:
α. να εφαρμόζουν στα ενταγμένα στη δράση αγροτεμάχια τις ειδικές δεσμεύσεις της δράσης, όπως αυτές αναλύονται στο σημείο Γ «Ειδικές Δεσμεύσεις» της παρούσας.
β. να κατέχουν νόμιμα κατ’ έτος και καθ’ όλη την περίοδο δέσμευσης τα ενταγμένα στο πλαίσιο της δράσης αγροτεμάχια. Ο έλεγχος της νόμιμης κατοχής των ενταγμένων στη δράση αγροτεμαχίων γίνεται στο πλαίσιο της ΕΑΕ. Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση μισθωμένων αγροτεμαχίων, οι ημερομηνίες έναρξης και λήξης των ενοικιαστηρίων πρέπει να καλύπτουν ολόκληρο το εκάστοτε έτος εφαρμογής.
γ. να διατηρούν σταθερά τα αγροτεμάχια με τα οποία έχουν ενταχθεί στη δράση, καθώς δεν επιτρέπεται η αλλαγή των αγροτεμαχίων για τα οποία έχουν αναληφθεί οι δεσμεύσεις της παρούσας. Να διατηρούν σταθερό το μέγεθος της έκτασης των αγροτεμαχίων με τα οποία εντάχθηκαν στη δράση, πλην των περιπτώσεων ανωτέρας βίας – εξαιρετικών περιστάσεων.
δ. να υποβάλλουν κατ’ έτος Ενιαία Αίτηση Ενίσχυσης (ΕΑΕ), παράρτημα της οποίας αποτελεί η αίτηση πληρωμής που υποβάλλει ο δικαιούχος για την καταβολή της ενίσχυσης της δράσης της παρούσας, μέχρι την 15η Μαΐου κάθε έτους εφαρμογής, ή όπως προβλέπεται σε σχετική εγκύκλιο του ΟΠΕΚΕΠΕ, με αναφορά στον κωδικό παράλληλης δράσης ανά ενταγμένο στη δράση αγροτεμάχιο. Επισημαίνεται ότι στην πρώτη αίτηση πληρωμής μετά την ένταξη θα πρέπει να δηλωθεί/δηλωθούν το/τα αγροτεμάχιο/αγροτεμάχια της ενταγμένης έκτασης στα οποία θα εφαρμοσθεί η δέσμευση της μη συγκομιδής της παραγωγής.
ε. Να δέχονται και να διευκολύνουν τους ελέγχους από τα αρμόδια εθνικά και ενωσιακά ελεγκτικά όργανα.
στ. Να τηρούν, καθόλη τη διάρκεια των δεσμεύσεων, γεωργοπεριβαλλοντικό – κλιματικό φάκελο δικαιούχου, ο οποίος φυλάσσεται για τρία (3) επιπλέον έτη μετά την ολοκλήρωση των δεσμεύσεων και πρέπει να είναι διαθέσιμος στις ελεγκτικές αρχές σε κάθε σχετικό αίτημα.
Ειδικές δεσμεύσεις
Οι δικαιούχοι της δράσης αναλαμβάνουν τις παρακάτω ειδικές δεσμεύσεις:
(α) την καλλιέργεια της ενταγμένης γεωργικής έκτασης με επιλέξιμη/επιλέξιμες ομάδες καλλιεργειών. Επιλέξιμες στο πλαίσιο της δράσης είναι οι ακόλουθες ομάδες καλλιεργειών: σιτηρά, σανοδοτικά φυτά και ψυχανθή, όπως παρουσιάζονται στον Πίνακα της παραγράφου 1.6. Δεν επιτρέπεται και δεν είναι επιλέξιμη προς πληρωμή η συγκαλλιέργεια με καλλιέργειες που ανήκουν σε διαφορετικές επιλέξιμες ομάδες για τη δράση καθώς και η συγκαλλιέργεια με μη επιλέξιμες καλλιέργειες.
(β) τη μη συγκομιδή της παραγωγής για περίοδο τριών (3) μηνών μετά τη συνήθη, κατά περίπτωση, ημερομηνία συγκομιδής, δηλαδή για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου, σε έκταση τουλάχιστον 10% της ενταγμένης γεωργικής έκτασης ανά ομάδα καλλιέργειας σε ενιαίο/ενιαία αγροτεμάχιο/αγροτεμάχια της εκμετάλλευσης. H εν λόγω δέσμευση είναι υποχρεωτικό να εφαρμόζεται κάθε χρόνο στο ίδιο/ίδια αγροτεμάχιο/αγροτεμάχια της εκμετάλλευσης.
(γ) τη μη χρήση λιπασμάτων συμπεριλαμβανομένης της κοπριάς καθώς και φυτοπροστατευτικών προϊόντων στο τμήμα της ενταγμένης έκτασης στο οποίο δεν συγκομίζεται η παραγωγή. Καθ’ όλη τη διάρκεια της πενταετίας το αγροτεμάχιο/αγροτεμάχια για το/τα οποία έχουν αναληφθεί οι ειδικές δεσμεύσεις του παρόντος άρθρου παραμένει/-νουν σταθερό/-ά και δεν επιτρέπεται η αντικατάστασή του/τους πλην των περιπτώσεων ανωτέρας βίας και εξαιρετικών περιστάσεων. Σε κάθε περίπτωση, απαγορεύεται στο σύνολο της ενταγμένης εκμετάλλευσης και όχι μόνο στο/στα αγροτεμάχιο/αγροτεμάχια με την ασυγκόμιστη παραγωγή, η χρήση κάθε μεθόδου παγίδευσης και εξολόθρευσης της άγριας ορνιθοπανίδας καθώς και η λήψη αποτρεπτικών μέτρων πρόσβασης της άγριας ορνιθοπανίδας στο/στα αγροτεμάχιο/α με την ασυγκόμιστη παραγωγή.
Διαβάστε αναλυτικά όλη την προκήρυξη, εδώ.

16 Ιουλ 2019

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ - ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΟ ΕΠΙΘΕΣΗΣ ΑΡΚΟΥΔΑΣ ΣΕ ΜΕΛΙΣΣΙΑ




Στην προστατευόμενη περιοχή GR2120009 «Όρη Τσαμαντά, Φιλιατών, Φαρμακοβούνι, Μεγάλη Ράχη» αναφέρθηκαν ζημιές σε μελισσοκομικές εκμεταλλεύσεις από επίθεση αρκούδας.
Η καφέ αρκούδα (Ursus arctos) αποτελεί είδος που έχει επανεμφανισθεί τα τελευταία περίπου 10 έτη στην ευρύτερη περιοχή, ως απόρροια της τάσης γενικής επανάκαμψης του είδους στο σύνολο της κατανομής του στην Ελλάδα, λόγω και της ραγδαίας βελτίωσης του βιοτόπου της (κυρίως στα  δρυοδάση που καλύπτουν την περιοχή) αλλά και της νομικής προστασίας του είδους. Αξίζει να αναφερθεί ότι η χώρα μας φιλοξενεί το 50% του πληθυσμού καφέ αρκούδας στη δυτική και νότια Ευρώπη (σύμφωνα με το πρόγραμμα παρακολούθησης ειδών και τύπων οικοτόπων (2015).
Η αρκούδα είναι ζώο παμφάγο με προτίμηση στις τροφές φυτικής προέλευσης (κατά 85%) και συμπληρωματικά μέλι, μικρά και μεγάλα θηλαστικά και έντομα. Η δραστηριότητα της αρκούδας στην Ελλάδα κορυφώνεται στις αρχές του καλοκαιριού και το φθινόπωρο, φάσεις που αντιστοιχούν στην αναπαραγωγική περίοδο (Ιούνιος-Ιούλιος) και στην έντονη δραστηριότητα για αναζήτηση τροφής.
Είναι απόλυτα προστατευόμενο είδος τόσο με βάση την ελληνική όσο και την κοινοτική νομοθεσία όπου χαρακτηρίζεται «είδος προτεραιότητας», ενώ το καθεστώς διατήρησης υπάγεται στην κατηγορία «κινδυνεύοντα» με βάση το «Κόκκινο Βιβλίο των απειλούμενων ζώων της Ελλάδας» (2009). Επίσης, η καφέ αρκούδα προστατεύεται από τη Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης (Νόμος 1335/83) «Περί προστασίας των απειλούμενων ειδών και των βιοτόπων τους» και από την Οδηγία 92/43 ΕΕ «για την διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας». Όλοι οι πληθυσμοί της καφέ αρκούδας με εξαίρεση τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, προστατεύονται από την Σύμβαση της Ουάσιγκτον «για την ρύθμιση του διεθνούς εμπορίου απειλούμενων ειδών άγριας πανίδας και χλωρίδας» (CITES). Εφαρμόζεται στη χώρα μας από 01-01-84 (ΦΕΚ 112/Β/01-03-85). Η καφέ αρκούδα περιλαμβάνεται στον κατάλογο των ειδών βάσει του οποίου απαγορεύεται το εμπόριό τους καθώς και το εμπόριο τμημάτων τους.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με το άρθρο 258, παρ. 2ε και 2ζ (Ν.Δ. 86/69) του Δασικού Κώδικα, απαγορεύεται ο φόνος, η αιχμαλωσία, η κατοχή και η έκθεση σε δημόσια θέα της καφέ αρκούδας και τιμωρούνται με ποινή φυλάκισης και χρηματικό πρόστιμο από το 1969.
Ευελπιστούμε να μην υπάρξουν φαινόμενα αντεκδίκησης και εξόντωσης της αρκούδας και καλούμε τους άμεσα ενδιαφερόμενους να ενημερώνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες για τους τρόπους άσκησης των περιοδικών τους δραστηριοτήτων (π.χ. νομαδική κτηνοτροφία, μελισσοκομία) με την λιγότερη δυνατή όχληση στο φυσικό περιβάλλον της καφέ αρκούδας, προκειμένου να μην οδηγηθεί το είδος σε πληθυσμιακή κατάρρευση.



Βιβλιογραφία:
Burton, Cole & Fisher, Jason & Adriaens, Peter & Treweek, Jo & Paetkau, David & Wikstrom, Marten & Callender, Andrew & Vardanyan, Ruben & Stepanyan, Armen. (2018). Density and distribution of a brown bear (Ursus arctos) population within the Caucasus biodiversity hotspot. Journal of Mammalogy. 99. 10.1093/jmammal/gyy081.
CURRY-LINDAHL, The Brown Bear (Ursus arctos) in Europe: decline, present distribution, biology and ecology 1972
Chapron G, Wielgus R, Quenette PY, Camarra JJ (2009) Diagnosing Mechanisms of Decline and Planning for Recovery of an Endangered Brown Bear (Ursus arctos) Population. PLOS ONE 4(10): e7568
http://legacy.callisto.gr/neaByArticle.php?id=45

 Για το τμήμα Διαχείρισης και Προστασίας Περιβάλλοντος
Συντιχάκη Ευαγγελία Βιολόγος MSc.


     O Πρόεδρος


 Μάρκος Νικολάου



  



  

9 Ιουλ 2019

Επίσκεψη μαθητών από την πρώτη κατασκηνωτική περίοδο Σαγιάδας στο κέντρο πληροφόρησης Καλαμά

Την Παρασκευή 5 Ιουλίου 2019, το κέντρο πληροφόρησης Καλαμά δέχτηκε 80 μαθητές από την πρώτη κατασκηνωτική περίοδο Σαγιάδας, της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης του Νομού ΘεσπρωτίαςΟι μαθητές ξεναγήθηκαν στην έκθεση του κέντρου, παρατήρησαν διάφορα είδη ορνιθοπανίδας με τα τηλεσκόπια και κιάλια του Φορέα και προβλήθηκε βίντεο με τις προστατευόμενες περιοχές.

















1 Ιουλ 2019

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ ΑΠΟΓΡΑΦΗΣ ΠΕΛΑΡΓΩΝ 2019 - ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΡΙΕΤΙΑΣ 2017-2018-2019





Πραγματοποιήθηκε και για το 2019 η ετήσια απογραφή πελαργών του Ν. Θεσπρωτίας και κάποιων περιοχών του Ν. Πρεβέζης που εμπίπτουν στα όρια της περιοχής αρμοδιότητας του Φορέα Διαχείρισης Καλαμά- Αχέροντα-Κέρκυρας. Συνολικά, καταμετρήθηκαν φωλιές πελαργών σε 41 περιοχές του Ν. Θεσπρωτίας και 6 στο Ν. Πρεβέζης.
Η απογραφή περιλαμβάνει απευθείας παρατήρηση και καταγραφή των φωλιών και των ζευγαριών πελαργών. Συγκεκριμένα, καταγράφεται ο αριθμός και η θέση των φωλιών με ή χωρίς πελαργούς, ενώ όπου υπάρχουν νεοσσοί καταγράφεται ο ακριβής αριθμός αυτών. Στα δεδομένα που συλλέγονται υπάρχουν κι άλλα στοιχεία όπως το υψόμετρο και οι γεωγραφικές συντεταγμένες κάθε φωλιάς, τυχόν άδειες ή κατεστραμμένες φωλιές καθώς και το είδος κάθε φωλιάς αν είναι φυσική ή τεχνητή και αν βρίσκεται π.χ. πάνω σε εκκλησία ή στύλο της ΔΕΔΔΗΕ.
Παρακάτω παρουσιάζονται αναλυτικά σε διάφορα γραφήματα τα αποτελέσματα τόσο της φετινής απογραφής όσο και η σύγκρισή τους με τις δυο προηγούμενες χρονιές, δίνοντας μια ολοκληρωμένη εικόνα του επισκεπτόμενου πληθυσμού των πελαργών για την τελευταία τριετία στην περιοχή μας.
Στον πίνακα και στο γράφημα που ακολουθούν (Πίνακας 1, Γράφημα 1) φαίνεται για την τελευταία τριετία το σύνολο των φωλιών των πελαργών, οι άδειες φωλιές, πόσα ζευγάρια πελαργών αναπαράχθηκαν και πόσοι νεοσσοί συνολικά παρατηρήθηκαν. Συμπερασματικά, παρατηρείται μια σχετική μείωση στις ενεργές φωλιές πελαργών (8%), στους νεοσσούς (24%) αλλά και στον συνολικό πληθυσμό τους (νεοσσοί και ενήλικα) (19%). Επίσης, μεμονωμένα άτομα και «συμμορίες» μη αναπαραγόμενων πελαργών (non-breeding fraction) παρατηρήθηκαν σε ορισμένες περιοχές (Προδρόμι, Γαρδίκι, Μαργαρίτι, Ελαία) (Εικόνα 1 και 2).


Εικόνα 1
Εικόνα 2

Τον μήνα Ιούλιο οι περισσότεροι πελαργοί ξεκινούν τις πρώτες δοκιμαστικές πτήσεις, γυμνάζοντας τα φτερά τους και πηδώντας πάνω από τη φωλιά, πριν ξεκινήσουν  το μεγάλο τους ταξίδι προς την Ν. Αφρική, αν και στη πραγματικότητα οι περισσότεροι θα πάνε στο Σουδάν, στο Νότιο Σουδάν, στο Τσαντ, στην Κένυα ή στην Αιθιοπία, όπου μετακινούνται διαρκώς.






Όσον αφορά στο είδος των φετινών φωλιών πελαργών, όπως φαίνεται και στο γράφημα 2, πολλές από τις φυσικές φωλιές καταστράφηκαν και έπεσαν είτε από τις καιρικές συνθήκες είτε από αλλαγές των στύλων της ΔΕΔΔΗΕ. Πολλές φωλιές πελαργών έμειναν άδειες με περισσότερες τις φυσικές φωλιές σε στύλο (Γράφημα 2), αξίζει ωστόσο να αναφερθεί το γεγονός ότι φωλιές πελαργών σε εκκλησίες δεν υπάρχουν πια ενεργές (τελευταία ενεργή φωλιά στη Κορώνη Πρέβεζας, δεν υπάρχει πια), παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει στο παρελθόν με τοποθέτηση πλέγματος ή/και άλλης κατασκευής για την προσέλκυσή τους (Εικόνα 3 φωλιά με πλέγμα εκκλησία Σαγιάδας).

Εικόνα 3






Η κατανομή των νεοσσών ανά φωλιά για το 2019 φαίνεται στο ακόλουθο γράφημα (Γράφημα 3). Προκύπτει ότι οι φωλιές με 4 νεοσσούς ήταν περισσότερες, ενώ φέτος δεν παρατηρήθηκαν φωλιές με πέντε και έξι νεοσσούς. Αναλυτικότερα, το 45% των φωλιών είχαν από 4 νεοσσούς, ποσοστό μικρότερο από το 2018 (ήταν 60%), το 29% από τρεις νεοσσούς, στα ίδια επίπεδα περίπου με τις περσινές καταγραφές (ήταν 30%) και το 25% από δύο νεοσσούς, περισσότερους από πέρσι (ήταν 7%). Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι η μείωση στον αριθμό των νεοσσών σε κάθε φωλιά συνδέεται πιθανά με την μη εύρεση τροφής από το ζευγάρι πελαργών, στην περιοχή που αναπαράγονται και σε ακτίνα 1-3km έως 5km το περισσότερο.





Λίγες ημέρες πριν από την αναχώρησή τους οι πελαργοί συναθροίζονται σε λιβάδια, κοντά σε τέλματα ή λίμνες, και από κει, χρησιμοποιώντας τα θερμά ανοδικά ρεύματα ξεκινούν όλοι μαζί γυροπετώντας σε κυκλική πορεία. Τα νεαρά φεύγουν 1 με 2 εβδομάδες νωρίτερα από τους ενήλικες. Ο λευκοπελαργός (Ciconia ciconia) είναι προστατευόμενο είδος από τη Διεθνή αλλά και την Εθνική νομοθεσία, αλλά και ένα είδος που συντρόφευε πάντα τους ανθρώπους στις αγροτικές δουλειές. Οι πελαργοί, ως ρυθμιστές του πληθυσμού διάφορων «βλαβερών» για τον άνθρωπο (τρωκτικών, εντόμων, κ.ά.) έχουν μια σημαντικότατη θέση στα αγροτικά οικοσυστήματα. Είναι δείκτες της ισορροπίας του περιβάλλοντος ενώ παράλληλα αποτελούν σύμβολο της αρμονικής συμβίωσης του ανθρώπου με τη φύση της υπαίθρου.




Η απογραφή πελαργών οργανώθηκε και φέτος από το Φορέα Διαχείρισης Καλαμά- Αχέροντα-Κέρκυρας από μια ομάδα πεδίου που αποτελείται από τις βιολόγους Συντιχάκη Ε. και Βόγγολη Δ. και τους φύλακες Διαμάντη Χ., Κόντο Κ., Μάντο Α., Μαρτίνης Α. και Φιλίππου Ε. 
Στόχος της απογραφής των πελαργών είναι ο εντοπισμός τυχόν απειλών για τη ζωή του συγκεκριμένου είδους, όπως η χρήση χημικών ουσιών στη γεωργία, μονοκαλλιέργειες κλπ., που οδηγούν σε υποβάθμιση ή/και εξαφάνιση των ενδιαιτημάτων του, ώστε να ληφθούν  τα ανάλογα διαχειριστικά μέτρα αντιμετώπισής τους, συμβάλλοντας κατά αυτόν τον τρόπο στην προστασία του είδους.