"Επιβεβαίωση παρουσίας της ακρίδας της Ηπείρου (Chorthippus lacustris) στην περιοχή Λιμνοπούλα Παραμυθιάς Θεσπρωτίας"

 

     

    Η ακρίδα Chorthippus lacustris είναι ενδημική της Ηπείρου, δηλαδή υπάρχει μόνο στην Ήπειρο και πουθενά αλλού στον κόσμο, και μάλιστα με πέντε μόνο γνωστούς πληθυσμούς σε Γιάννενα και Θεσπρωτία. Ο κύκλος ζωής της ξεκινάει τον χειμώνα, όταν αφήνει τα αυγά της μέσα στο λασπώδες υπόστρωμα κάτω από το νερό, για να εκκολαφθούν την άνοιξη όπου τη θέση των πλημμυρισμένων εκτάσεων καταλαμβάνουν σταδιακά υγρά λιβάδια με πλούσια βλάστηση. Το καλοκαίρι εμφανίζονται τα ενήλικα άτομα και ξεκινάει η περίοδος της αναπαραγωγής, κατά την οποία το αρσενικό πραγματοποιεί έναν μοναδικό χορό (εξού και το αγγλικό του όνομα Epirus dancing grasshopper) για να προσελκύσει το θηλυκό, ενώ το φθινόπωρο πια τα ενήλικα άτομα έχουν εξαφανιστεί, έχοντας όμως αφήσει τα αυγά τους στη λάσπη για να συνεχιστεί ο κύκλος της ζωής τους.

     Όσον αφορά στο καθεστώς προστασίας της, θεωρείται παράνομη κάθε δράση βλάβης και άμεσης ή έμμεσης θανάτωσής του, με βάση τα όσα ο ίδιος Νόμος (3937/31-3-2011) προβλέπει στο άρθρο 11 (Προστασία της ενδημικής βιοποικιλότητας) και στην παράγραφο 2: «Για τη διατήρηση των ενδημικών ειδών χλωρίδας, πανίδας και άλλων ομάδων οργανισμών, απαγορεύεται η αποκομιδή, συλλογή, κοπή, εκρίζωση, κατοχή, μεταφορά δειγμάτων κάθε είδους, εμπορία, βλάβη, καταστροφή και η απευθείας ή έμμεση θανάτωσή τους, σε κάθε στάδιο του βιολογικού τους κύκλου».  Είναι καταχωρισμένο ως «Κρισίμως Κινδυνεύον» τόσο στο Ελληνικό Κόκκινο Βιβλίο όσο και παγκοσμίως (Critically Endagered) σύμφωνα με την IUCN (International Union for Conservation of Natura).  

    Η χώρα μας είναι από τις πιο πλούσιες σε αριθμό ειδών, φιλοξενώντας 378 είδη (35% της Ευρώπης), με 140 είδη  να  απαντώνται μόνο στην Ελλάδα  και  πουθενά αλλού στον  κόσμο (ενδημικά). Ένα  μεγάλο ποσοστό  37% των ειδών  της χώρας  (139 είδη)  μας απειλείται  με εξαφάνιση με  βάση την  παγκόσμια αξιολόγηση  της IUCN,  ενώ  ένα στα  τέσσερα είδη  της Ελλάδας είναι και ενδημικό και απειλούμενο (131 είδη)!  Συνολικά, τα μισά είδη (188 είδη) είναι  ενδημικά  ή  απειλούμενα  ως  προς  τις  κατηγορίες  της  IUCN  (CR,  EN,  VU,  NT)  και προστατεύονται  από  την Ελληνική  Νομοθεσία. 

     Η τάξη των ορθόπτερων αποτελείται από είδη κυρίως φυτοφάγα, τα οποία παίζουν  σημαντικό ρόλο στη λειτουργία των οικοσυστημάτων και στην τροφική αλυσίδα. Πλήθος ερπετών και  πουλιών, μεταξύ των  οποίων σημαντικά είδη  όπως το  κιρκινέζι ή  ο γκιώνης τρέφονται  με  ακρίδες.  Αν  εκλείψουν  αυτές,  θα  χαθούν  και  οι  θηρευτές  τους. Πολύ λίγα είδη μπορούν να καταστρέψουν ενίοτε τις καλλιέργειες, ιδιαίτερα στις εντατικές αγροτικές εκτάσεις. Ζουν σε  πολλά  οικοσυστήματα,  από  τις αμμοθίνες  και  τους υγροτόπους,  έως  τα  ξέφωτα των δασών, τα ορεινά λιβάδια και τις βραχοπλαγιές, ενώ ορισμένα είδη έχουν προσαρμοστεί να ζουν αποκλειστικά στις σπηλιές. Λόγω του βιολογικού τους κύκλου θεωρούνται πολύ καλοί δείκτες παρακολούθησης της υγείας των οικοσυστημάτων και των χρήσεων γης. 

 

Ακολουθεί φωτογραφικό υλικό από τον εντοπισμό του είδους στην Προστατευόμενη Περιοχή Λίμνη Λιμνοπούλα Παραμυθιάς (GR2120003).

 

Η ακρίδα της Ηπείρου έχει το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό να φέρει δυο λευκές άκρες στις κεραίες της. Τα αρσενικά άτομα έχουν μεγαλύτερες κεραίες και μικρότερο σώμα, ενώ τα θηλυκά φέρουν μικρότερες κεραίες και μεγαλύτερο σώμα. Αυτά τα γνωρίσματα καθιστούν πιο εύκολη την αναγνώριση και τον εντοπισμό της μεταξύ των άλλων ειδών ορθόπτερων της περιοχής!