29 Αυγ 2014

Όρνια (Gyps fulvus)

Όρνια (Gyps fulvus)

Το προσωπικό φύλαξης του φορέα διαχείρισης απαθανάτισε μέσα από το τηλεσκόπιο κάποια από όρνια που φωλιάζουν στα Όρη Παραμυθιάς. Τo όρνιο (Gyps fulvus), είδος παγκοσμίως απειλούμενο με εξαφάνιση, περιλαμβάνεται στο ελληνικό κόκκινο βιβλίο στην κατηγορία ως "κρισίμως κινδυνέον".
Τα Όρη Παραμυθιάς αποτελούν σημαντικό βιώσιμο θύλακα για το όρνιο στην Δυτική Ελλάδα και στη Ήπειρο.









Παρατήρηση Βαλτόπαπιας στο Δέλτα Καλαμά

Στις 29/8/2014 κατά την διάρκεια επόπτευσης του Δέλτα Καλαμά από το προσωπικό φύλαξης του Φορέα Διαχείρισης παρατηρήθηκε Βαλτόπαπια (Aythya nyroca). Είναι είδος Βουτόπαπιας, η οποία ενώ κυνηγιόταν ελεύθερα, μετά από αιφνιδιαστική μείωση του πληθυσμού της στις αρχές της δεκαετίας του '90, προστέθηκε στα προστατευόμενα αλλά και στα Παγκόσμια Απειλούμενα είδη της Birdlife international.
Η καταστροφή των ενδιαιτημάτων τροφοληψίας και φωλιάσματος αλλά και το παράνομο κυνήγι επιδεινώνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Το παρακάτω βίντεο τραβήχτηκε μέσω κάμερας κινητού από το τηλεσκόπιο του Φορέα Διαχείρισης .
Διακρίνεται η Βαλτόπαπια και μια πρασινοκέφαλη πάπια.
(Λόγω μεγέθους δεν μπορεί να αλλαχθεί ο προσανατολισμός του αρχείου)




28 Αυγ 2014

ΑΥΤΟΨΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΛΙΑ ΔΡΕΠΑΝΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΚΡΙΝΑΚΙ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ (Pancratium maritimum)

Στις 27.08.2014 ο Φορέας Διαχείρισης Στενών και Εκβολών ποταμών Αχέροντα και Καλαμά πραγματοποίησε την ετήσια καταμέτρηση των συστάδων του κρίνου της θάλασσας (Pancratium maritimum), με τη λήψη συντεταγμένων σε σύστημα αναφοράς ΕΓΣΑ ’87 σε όλο το μήκος της παράκτιας ζώνης του Δρεπάνου Ηγουμενίτσας έως και το Μακρυγιάλι.
Ο κρίνος της θάλασσας αποτελεί ένα από τα ομορφότερα αγριολούλουδα της χώρας μας και στολίζει τις αμμώδεις παραλίες μας από τις αρχές του Αυγούστου έως τα μέσα του Σεπτέμβρη. Είναι ένα βολβώδες φυτό, ενδημικό στην περιοχή της Μεσογείου και της νοτιοδυτικής Ευρώπης. Ανήκει στην οικογένεια των αμαρυλλίδων και είναι πολυετές, αειθαλές και τα άνθη του έχουν μια ευχάριστη, λεπτή και εξωτική μυρωδιά. Ο βιότοπος του P.maritimum είναι παραθαλάσσιες αμμουδιές σε αμμώδεις παραλίες και σε άμεση γειτνίαση με τη θάλασσα, όπου αναπτύσσεται συχνά σε πυκνές συστάδες.
Το Παγκράτιο το παράλιο φέρει την ονομασία του από το ελληνικό Pancratium (παν + κραταιός), για την υποτιθέμενη φαρμακευτική δύναμη του φυτού, (Pandocrator) – παντοδύναμο και το λατινικό Maritimum που σημαίνει "από την θάλασσα-ακτή". Ο κορμός του φτάνει τα 40 εκατοστά. Τα φύλλα του κρατάνε το χειμώνα και ξεραίνονται το καλοκαίρι. Το είδος γονιμοποιείται από ένα έντομο που ονομάζεται Hawk-moth (Αgrius convolvuli). Το έντομο αυτό επισκέπτεται το κρινάκι μόνο όταν η ταχύτητα του ανέμου είναι μικρότερη από 2 μέτρα το δευτερόλεπτο.
Το κρινάκι έχει ισχυρό κι εκτεταμένο ριζικό σύστημα, που φτάνει σε βάθος μέχρι και 1,5 μέτρα. Οι πυκνές συστάδες που σχηματίζει, συγκρατούν το σαθρό αμμώδες έδαφος δημιουργώντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τις προϋποθέσεις για την εγκατάσταση άλλων φυτών. Έτσι το παράκτιο ανάγλυφο γίνεται πιο ανθεκτικό στην αιολική διάβρωση.
Σε πολλά σημεία έχει εξαφανιστεί παρόλο της πολλαπλασιαστικής δεινότητας και της ανθεκτικότητας του, λόγω της καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος των ακτών από τον άνθρωπο. Η έντονη και χωρίς μέτρο τουριστική ανάπτυξη, η αλόγιστη εκμετάλλευση της παραλίας, με ξαπλώστρες, ομπρέλες, αυτοκίνητα που την προσεγγίζουν, κτιριακές κατασκευές, συνήθως αυθαίρετες και χωρίς σεβασμό στο περιβάλλον, η άγνοια των επισκεπτών που πολλές φορές το κόβουν ή το ξεριζώνουν, ο καθαρισμός της παραλίας με μηχανικά μέσα και πολλοί άλλοι παράγοντες αποτελούν αιτίες της ταχείας μείωσης των πληθυσμών του.
Στις παρακάτω φωτογραφίες διακρίνονται οι συστάδες του κρίνου, η κοπή των άνθεων του και η γενική του κατάσταση:
















Ο Φορέας Διαχείρισης προτείνει ως μέτρα προστασίας του είδους τα παρακάτω:


1.       Οριοθέτηση, με σήμανση και περίφραξη, της περιοχής όπου αυτοφύεται και αναπαράγεται το κρινάκι.
2.       Απαγόρευση καθαρισμού, με μηχανικά μέσα, των παραπάνω περιοχών, όχι μόνο προς αποφυγή διατάραξης του ευαίσθητου αμμώδους εδάφους και των αμμοθινών, όπου αυτό αναπτύσσεται, αλλά και προς αποφυγή ενδεχόμενης συλλογής και απομάκρυνσης του σπόρου του.
3.       Απαγόρευση της κοπής του.

4.  Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού για τη σπουδαιότητα διατήρησης και εξάπλωσης του είδους.






                                                          
                 
                   










                                               

27 Αυγ 2014

7η Πανευρωπαϊκή Απογραφή Πελαργών

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

  7η Πανευρωπαϊκή Απογραφή Πελαργών





Για 5η συνεχή χρονιά ο Φορέας Διαχείρισης Στενών και Εκβολών Ποταμών Αχέροντα και Καλαμά ολοκλήρωσε με επιτυχία την ετήσια απογραφή πελαργών συμμετέχοντας έτσι στην 2η Εθνική Απογραφή Λευκού Πελαργού, η οποία διεξάγεται στα πλαίσια της 7η Διεθνούς Απογραφής Λευκών Πελαργών για το έτος 2014. Από το 1934 έχει ξεκινήσει από μεγάλους οργανισμούς για την προστασία της φύσης η ανά δεκαετία Διεθνής απογραφή του Λευκού Πελαργού στις περιοχές που φωλιάζει και η παρακολούθηση των τάσεων του πληθυσμού του.
Η απογραφή έγινε με βάση τη μεθοδολογία που καθορίζει η Διεθνής Επιτροπή για την Απογραφή του Λευκού Πελαργού, με απευθείας παρατήρηση και καταγραφή των φωλιών και των ζευγαριών. Συγκεκριμένα, καταγράφεται ο αριθμός και η θέση των φωλιών με ή χωρίς πελαργούς, ενώ όπου υπάρχουν νεοσσοί καταγράφεται ο ακριβής αριθμός αυτών. 
Στα δεδομένα που συλλέχθηκαν περιλαμβάνονται κι άλλα στοιχεία όπως το υψόμετρο και οι συντεταγμένες κάθε φωλιάς, τυχόν άδειες ή κατεστραμμένες φωλιές καθώς και το είδος κάθε φωλιάς αν είναι φυσική ή τεχνητή και αν βρίσκεται π.χ.  πάνω σε εκκλησία, στύλο της ΔΕΗ ή κάποιο άλλο κτήριo.





Τα στοιχεία θα ομαδοποιηθούν σύμφωνα με τις οδηγίες του Συντονιστή του Προγράμματος για την Ελλάδα, και πρόεδρο του φορέα διαχείρισης κ. Θ. Κομηνό. Επίσης θα εισαχθούν σε GIS χρησιμοποιώντας ArcGIS 9 και την Greek Grid ( EGSA 87) σύστημα αναφοράς ώστε να δημιουργηθεί ένας χάρτης που θα δείχνει την διασπορά, την πυκνότητα του πληθυσμού καθώς και την επιτυχία ανατροφής.
Όπως φαίνεται και στο παρακάτω γράφημα της πενταετούς παρακολούθησης και καταγραφής των πελαργών από το προσωπικό του φορέα διαχείρισης, παρατηρείται αυξητική τάση όσον αφορά στο σύνολο των φωλιών αλλά και στα αναπαραγόμενα ζευγάρια και στους νεοσσούς ανά έτος.  






       Εκτός από τον αριθμό των πουλιών, ο στόχος της παρακολούθησης είναι να εντοπιστούν οι απειλές για τη ζωή του λευκού πελαργού. Η εκβιομηχάνιση, η μονοκαλλιέργεια, η χρήση των χημικών ουσιών στη γεωργία οδηγούν στην υποβάθμιση ή/και εξαφάνιση των υγροτόπων, όπου ο πελαργός βρίσκει εύκολα τροφή. 
       Ο Φορέας Διαχείρισης (ΦΔ) στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του και εφαρμογής του σχεδίου εποπτείας και φύλαξης των περιοχών ευθύνης του συμβάλλει στην προστασία του είδους του λευκού πελαργού και στην ανάκαμψη του πληθυσμού του στο νομό μας. Τα τελευταία χρόνια σε αυτή την κατεύθυνση συνεισφέρει και η συνεργασία με τους πολίτες με την ανταπόκρισή του ΦΔ σε αιτήματά τους για συνδρομή στην περίθαλψη τραυματισμένων πελαργών. Η αύξηση του πληθυσμού του λευκού πελαργού αποτελεί σίγουρα μια ένδειξη καθαρού περιβάλλοντος και ομαλής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης, ευνοϊκές συνθήκες την διασφάλιση των οποίων ο ΦΔ μέσω των δράσεων του υποστηρίζει.

22 Αυγ 2014

Καταμετρήσεις ορνιθοπανίδας στο Δέλτα Καλαμά

Μετρήσεις ορνιθοπανίδας πραγματοποιήθηκαν την Πέμπτη 21 Αυγούστου 2014 στο Δέλτα Καλαμά στην παλιά και νέα εκβολή και στους υγρότοπους που παρέμειναν πλημμυρισμένοι λόγω των καιρικών συνθηκών κατά τους θερινούς μήνες.
Παρατηρήθηκαν δεκάδες είδη πουλιών μεταναστευτικών και αναπαραγόμενων από το προσωπικό του Φορέα. Σημαντικοί αριθμοί ειδών όπως: Φαλαρίδα (Fulica atra), Γελαδάρης (Bubulcus ibis), Σταχτοτσικνιάς (Ardea cinerea), Φοινικόπτερα (Phoenicopterus ruber), Πορφυροτσικνιάς (Ardea purpurea), Χαλκόκοτα (Plegadis falcinellus), Λευκοτσικνιάς (Egretta garzetta), Κορμοράνοι (Phalacrocorax carbo) Αργυροτσικνιάς (Casmerodius albus), Κρυπτοτσικνιάς (Ardeola ralloides), Πρασινοκέφαλη πάπια (Anas platyrhynchos), Σαρσέλες (Anas querquedula), ΣφυριχτέςΔασότρυγγας (Tringa ochropus), Ακτίτης (Actitis hypoleucos), Στρειδοφάγος (Haematopus ostralegus), Χουλιαρομύτα (Platalea leucorodia) κ.α μεταξύ των οποίων εκατοντάδες πελεκάνοι του είδους Pelecanus crispus και ένας μοναδικός Ροδοπελεκάνος (Pelecanus onocrotalus), όπως φαίνεται στην παρακάτω εικόνα από το τηλεσκόπιο του φορέα.


Εικ.1,2,3 Παλιές εκβολές

Εικ.2

Εικ.3

Πελεκάνοι παλιές εκβολές

πελεκάνοι παλιές εκβολές

Υγρότοποι στο Δέλτα Καλαμα


















Παρατήρηση ειδών ορνιθοπανίδας στο Δέλτα Αχέροντα

Κατά τις μετρήσεις ορνιθοπανίδας στο Δέλτα Αχέροντα (έλος Κερέντζας) και στη λίμνη Λιμνοπούλα Παραμυθιάς, την Τετάρτη 20 Αυγούστου 2014, παρατηρήθηκαν από το προσωπικό του Φορέα τα είδη: Φαλαρίδα (Fulica atra), Πρασινοκέφαλη πάπια (Αnas platyrhynchos), Νανοβουτηχτάρι (Tachybaptus ruficollis), Στακτοτσικνιάς (Ardea cinerea), Πελαργός (Ciconia ciconia), Δασότρυγγας (Tringa ochropus) και  Κρυπτοτσικνιάς (Ardeola ralloides).



Έλος Κερέντζας

Φαλαρίδα (Fulica atra) και 
Κορμοράνοι (Phalacrocorax carbo)


Εικ. 1.2.3.4 Χαλκόκοτα (Plegadis falcinellus)

Εικ. 2

Εικ.3

Εικ. 4

Λευκοτσικνιάς (Egretta garzetta) και 
Φαλαρίδα (Fulica atra)


εικ. 1.2 Αργυροτσικνιάς (Casmerodius albus) και 
Λευκοτσικνιάς (Egretta garzetta)

εικ.2 


Εικ. 1.2.3.4 Πορφυροτσικνιάς (Ardea purpurea)

εικ.2
Εικ. 1.2.3 Κρυπτοτσικιάς (Ardeola ralloides)
στη Λιμνοπούλα Παραμυθιάς

Εικ.2

Εικ.3

Παρακολούθηση του είδους Οsmoderma eremita

Στις 19/8/2014 πραγματοποιήθηκε στην ευρύτερη περιοχή του ποταμού Αχέροντα η προγραμματισμένη εργασία πεδίου για τις ανάγκες της παρακολούθησης ειδών και τύπων οικοτόπων όσον αφορά στον εντοπισμό του είδους Osmoderma eremita, ένα σπάνιο έντομο, που εξαιτίας του τρόπου ζωής του ονομάζεται ερημίτης. Είναι ένα από τα λίγα κολεόπτερα που περιλαμβάνονται στα παραρτήματα II και IV της οδηγίας 92/43/ΕΕ ως είδος "κοινοτικού ενδιαφέροντος" και μάλιστα "είδος προτεραιότητας".Ζει σε κουφάλες δέντρων και πολλές φορές δε βγαίνει από αυτές σε όλη τη διάρκεια της ζωής του.
Η ειδική δειγματοληψία με τη χρήση παγίδων προσέλκυσης (φερομόνες) έγινε από τον κ. Τριχά Απόστολο (Βιολόγος, εντομολόγος PhD, έφορος αρθρόποδων του μουσείου φυσικής ιστορίας Κρήτης) και την κ. Κατή Βασιλική (επικ. καθηγήτρια διατήρησης και διαχείρισης της βιοποικιλότητας, Παν. Πατρών) με τη συμμετοχή του επιστημονικού προσωπικού και των φυλάκων του φορέα διαχείρισης.










          Εικ. 1,2,3,4,5,6Τοποθέτηση παγίδας φερομόνης
 για την προσέλκυση του Σκαθαριού

Εικ.2

Εικ.3

Εικ.4

Εικ.5


Εικ.6